po trochu

"Po trochu" Weroniki Gogoli to opowieść o czasach dzieciństwa, latach beztroski i życiu na podkarpackiej wsi, ale także o dorastaniu i poznawaniu rzeczywistości znajdującej się poza jej granicami. Książka stanowi swego rodzaju pamiętnik, w którym główna narratorka w barwny i przepełniony dziecięcą naiwnością sposób snuje historie o Olszynach, jej mieszkańcach i wydarzeniach, które w jakiś sposób ukształtowały jej charakter i wpłynęły na dorosłe życie. Z chaotycznego strumienia świadomości wyłaniają się portrety wielopokoleniowej rodziny bohaterki i poszczególnych mieszkańców małej wioski. Ich przyzwyczajenia, przywary i słabości składają się na obraz pełen różnorodnych charakterów i zachowań. Bohaterka często nie rozumie wszystkiego, co się wokół niej dzieje, ale próbuje sobie to tłumaczyć na swój własny, dziecięcy sposób. Czasami korzysta też z wiedzy starszego i bardziej doświadczonego – bo mieszkającego w Lublinie – kuzyna.

Powieść Weroniki Gogoli przenosi nas do lat 90., wypełnionych smakiem gumy Turbo i lodów Panda, dźwiękami piosenek Spice Girls, modą na nietłukące się naczynia z Duralexu (które jednak nie były niezniszczalne), czy historiami i poradami z "Bravo" i "Popcornu". "Po trochu" to również folklor podkarpackiej wsi - jej obrzędowość i zabobony, które uwidaczniały się przede wszystkim w trakcie pogrzebów. Zresztą temat śmierci, a tym samym próby jej oswajania, przewija się przez wszystkie rozdziały książki. Niewielką objętościowo powieść rozpoczyna tekst pieśni żałobnej "Żegnam cię, mój świecie wesoły", której dwanaście zwrotek wyznacza kolejne godziny, czyli etapy czuwania przy zmarłej osobie. Również książka Gogoli została podzielona na dwanaście krótkich rozdziałów, a ich tytuły stanowią fragmenty tej właśnie pieśni. „Po trochu” kieruje uwagę czytelników na proces przemijania i śmierci, zestawiając go z tętniącą życiem wsią widzianą z perspektywy dziecka. Wskazuje równocześnie, jak ważna w życiu jest pamięć i pielęgnowanie wspomnień, które stają się fundamentem naszych osobowości.

J. Plata-Malik